ROMVLVS, ROMANORVM REX PRIMVS, Lhomond
Πρωτότυπο κείμενο Γλωσσάριο
Romulus et Remus urbem condiderunt; sed orta est inter eos contentio uter nomen nouae urbi daret, eamque regeret; adhibuere auspicia. Remus prior sex uultures, Romulus postea, sed duode­cim, uidit. sic Romulus augurio uictor Romam uocauit; et ut eam prius legibus quam moenibus muniret, edixit ne quis uallum transiliret. quod Remus irridens transiliuit; eum iratus Romulus interfecit, his increpans uerbis: «sic deinceps malo afficiatur quicumque transiliet moenia mea.» ita solus potitus est imperio Romulus.

Romulus imaginem urbis magis quam urbem, fecerat: deerant incolae. erat in proximo lucus: hunc asylum fecit. eo statim multi­tudo latronum pastorumque confugit. cum uero ipse et populus uxores non haberent, legatos ad uicinas gentes misit, qui societa­tem conubiumque peterent. nusquam benigne legatio audita est: ludibrium etiam additum: «quidni feminis quoque asylum aperui­stis? id enim compar foret conubium.» Romulus aegritudinem animi dissimulans ludos parat: indici deinde finitimis spectaculum iubet.

multi conuenere studio etiam uidendae nouae urbis, maxime Sa­bini cum liberis et coniugibus. ubi spectaculi tempus uenit, eoque deditae mentes cum oculis erant, tum, dato signo, uirgines raptae sunt: et haec fuit statim causa bellorum. Sabini ob uirgines raptas bellum aduersus Romanos sumpserunt, et in eo loco ubi nunc Romanum forum est pugnam conseruerunt. sed raptae mulieres, crinibus passis, ausae sunt se inter tela uolantia inferre; et hinc patres, inde uiros deprecatae, pacem conciliarunt. Romulus cum Tatio, Sabinorum duce, foedus percussit et Sabinos in urbem recepit.
Romulus, -i
Ουσιαστικό
Ρωμύλος
Remus, -i
Ουσιαστικό
Ρέμος
urbs, -is
Ουσιαστικό
θηλ.: πόλη
condo, -dĭdi, -dĭtum, -ĕre 3
Ρήμα
ιδρύω, θεμελιώνω, χτίζω
orior, ortus sum, oriri 4
Ρήμα
αποθ. ανατέλλω, δημιουργούμαι
[
μτχ. μέλλ. oriturus]
contentio, -ōnis
Ουσιαστικό
θηλ. διαμάχη
uter, utra, utrum
Αντωνυμία
 ερωτημ. // αναφορ. ποιος από τους δύο
nomen, nominis
Ουσιαστικό
ουδ.: όνομα
nouus, -a, -um
Επίθετο
νέος
do, dedi, datum, dare 1
Ρήμα
δίνω
rego, rexi, rectum, -ĕre 3
Ρήμα
διοικώ
adhibeo, -ui, -ĭtum, -ēre 2
Ρήμα
προσφέρω // προσθέτω // προσλαμβάνω
auspicium, -ii
Ουσιαστικό
ουδ. οιωνοσκοπία // οιωνός
prior, prior, prius
Ουσιαστικό
πρώτος (από τους δύο)
postea
Επίρρημα
χρον. αργότερα // έπειτα
uultur, -ŭris
Ουσιαστικό
αρσ. γύπας
sex
Αριθμητικό
έξι
duodecim
Αριθμητικό
δώδεκα
uideo, uidi, uisum, uidēre 2
Ρήμα
βλέπω
sic
Επίρρημα
έτσι
augurium, -ii
Ουσιαστικό
ουδ. oιωνός
uictor, -ōris
Ουσιαστικό
 αρσ. νικητής
uoco 1
Ρήμα
[<uox]: καλώ, ονομάζω
prius
Επίρρημα
πρωτύτερα
lex, -gis
Ουσιαστικό

θηλ.: νόμος

quam
Επίρρημα
επιφων.: πόσο, πώς
σε σύγκριση εισάγει τον β' όρο: από
με υπερθετικό: όσο το δυνατό πιο ...
moenia, -um
Ουσιαστικό
ουδ. πληθ. τείχη
munio, -iui, -itum, -īre 4
Ρήμα
οχυρώνω
edico, -dixi, -dictum, -ĕre 3
Ρήμα
διατάζω
quis, quid
Αντωνυμία
αόρ. ουσ. κάποιος, -α, -ο
uallum, -i
Ουσιαστικό
ουδ. οχύρωμα
transilio, -ŭi & iui, -īre 4
Ρήμα
υπερπηδώ
irrideo, -rīsi, -rīsum, -ēre 2
Ρήμα
γελώ, χλευάζω
irascor, iratus sum, irasci 3
Ρήμα
αποθ. οργίζομαι
inteficio, -fēci, -fectum, -ĕre 3
Ρήμα
σκοτώνω
incrĕpo, - ŭi, - ĭtum, -āre 1
Ρήμα
βοώ // επιτιμώ, επιπλήττω
uerbum, -i
Ουσιαστικό
ουδ. λόγος, λέξη
deinceps
Επίρρημα
χρον.: στο εξής
malum, -i
Ουσιαστικό
 ουδ. κακό, ζημία
afficio, -fēci, -fectum, -ĕre 3
Ρήμα
περιβάλλω
quicumque, quaecumque, quodcumque
Αντωνυμία
αόριστη: οποιοσδήποτε
solus, -a, -um
Επίθετο
μόνος
ita
Επίρρημα
έτσι
potior, -ītus sum, -īri 4
Ρήμα
αποθ. κυριεύω, εξουσιάζω
imperium, -ii
Ουσιαστικό
ουδ. εξουσία
imago, -ĭnis
Ουσιαστικό
θηλ. εικόνα
magis
Επίρρημα
περισσότερο, μάλλον
[magnopere-magis-maxime]
facio, fēci, factum, facĕre 3
Ρήμα

κάνω

desum, defui, deesse
Ρήμα
λείπω
incola, -ae
Ουσιαστικό
αρσ. & θηλ. κάτοικος
proximus, -a, um
Επίθετο
ο εγγύτερος, ο πιο κοντινός
lucus, -i
Ουσιαστικό
αρσ.  ιερό άλσος
asylum, -i
Ουσιαστικό
ουδ. άσυλο
eo
Επίρρημα
τοπ. εκεί
statim
Επίρρημα
αμέσως
multitudo, -ĭnis
Ουσιαστικό
θηλ. πλήθος
latro, -ōnis
Ουσιαστικό
αρσ. ληστής
pastor, -ōris
Ουσιαστικό
αρσ. βοσκός
confŭgio, -fūgi, -ĕre 3
Ρήμα
καταφεύγω
uero
Σύνδεσμος
αντιθ.: όμως, αλλά
populus, -i
Ουσιαστικό
αρσ.: λαός
uxor, -ōris
Ουσιαστικό
θηλ. σύζυγος
habeo, habui, habitum, habēre 2
Ρήμα
έχω
legatus, - i
Ουσιαστικό
αρσ.: απεσταλμένος
uicīnus, -a, um
Επίθετο
γειτονικός
gens. -ntis
Ουσιαστικό
θηλ. έθνος
mitto, misi, missum, mittĕre 3
Ρήμα
στέλνω
societas, -ātis
Ουσιαστικό
 θηλ.: συμμετοχή // συμμαχία
conubium, -ii
Ουσιαστικό
ουδ.:  γάμος
peto, -īui, -ītum, -ĕre 3
Ρήμα
ζητώ
nusquam
Επίρρημα
πουθενά
legatio, -ōnis
Ουσιαστικό
θηλ. πρεσβεία
audio, -īui, -ītum, -īre 4
Ρήμα
ακούω
ludibrium, -ii
Ουσιαστικό
ουδ. χλευασμός
addo, -dĭdi, -dĭtum, -ĕre 3
Ρήμα
προσθέτω
ni
Σύνδεσμος
υποθ. [= nisi] : εάν δεν
quis? quid?
Αντωνυμία
ερωτημ. ποιος; ποια; ποιο; / τι;
femina, -ae
Ουσιαστικό
θηλ. γυναίκα
aperio, -perui, -pertum, -īre 4
Ρήμα
ανοίγω // αποκαλύπτω
compar, -ăris
Επίθετο
ίσος, όμοιος
forem
Ρήμα
forem = essem υποτ. παρατ. του ρ. sum
aegritūdo, -ĭnis
Ουσιαστικό
θηλ. λύπη, αθυμία
animus, -i
Ουσιαστικό
αρσ.: ψυχή, νους
dissimulo 1
Ρήμα
κρύβω
ludus, -i
Ουσιαστικό
αρσ. παιχνίδι [στον πληθ. αγώνες]
paro 1
Ρήμα
ετοιμάζω
indīco, -dixi, -dictum, -ĕre 3
Ρήμα
κηρύσσω, αναγγέλλω
deinde
Επίρρημα
χρον. έπειτα
finitĭmus, -a, um
Επίθετο
όμορος, γειτονικός [>finis, -is αρσ.: όριο] // finitimi, -orum αρσ.: γείτονες
spectaculum, -i
Ουσιαστικό
ουδ. θέαμα
iubeo, iussi, iussum, iubēre 2
Ρήμα
διατάζω
conuenio, -ueni, -uentum, -īre 4
Ρήμα
συνέρχομαι, συγκεντρώνομαι
studium, -ii
Ουσιαστικό
ουδ. προθυμία, ζήλος, επιθυμία
maxime
Επίρρημα
κυρίως, πρωτίστως [υπερθ. του magnopere]
liberi, -orum
Ουσιαστικό
αρσ. πληθ. τα παιδιά
coniu(n)x, -ŭgis
Ουσιαστικό
αρσ. & θηλ.: σύζυγος
tempus, -ŏris
Ουσιαστικό
ουδ. χρόνος
dedo, -dĭdi, -dĭtum, -ĕre 3
Ρήμα
παραδίνομαι // αφοσιώνομαι
mens, -ntis
Ουσιαστικό
θηλ.: νους
oculus, -i
Ουσιαστικό
αρσ. μάτι
uirgo, -inis
Ουσιαστικό
θηλ.: παρθένος
signum, -i
Ουσιαστικό
ουδ.: σήμα
rapio, rapui, raptum, -ĕre 3
Ουσιαστικό
αρπάζω
causa, -ae
Ουσιαστικό
θηλ.: αιτία, πρόφαση, δικαιολογία
bellum, -i
Ουσιαστικό
ουδ.: πόλεμος
aduersus
Πρόθεση
+ αιτ: έναντι, προς, εναντίον
sumo, sumpsi, sumptum, -ĕre 3
Ρήμα
λαμβάνω // αναλαμβάνω, επιχειρώ
locus, -i
Ουσιαστικό
αρσ.: τόπος·
πληθ. loci, -orum: χωρία βιβλίου
loca, -orum: τόποι
ubi
Σύνδεσμος
χρον.: μόλις, αφού
nunc
Επίρρημα
τώρα
forum, -i
Ουσιαστικό
ουδ.: αγορά
pugna, -ae
Ουσιαστικό
θηλ. μάχη
consĕro, -serŭi, sertum, -ĕre 3
Ρήμα
συνάπτω
mulier, -ĕris
Ουσιαστικό
θηλ. γυναίκα
crinis, -is
Ουσιαστικό
αρσ.: τρίχα, μαλλιά
pando, pandi, passum (pansum), -ĕre 3
Ρήμα
απλώνω, ανοίγω, εκτείνω // crinibus passis: με τα μαλλιά λυμένα
audeo, ausus sum, -ēre 2
Ρήμα
ημιαποθ.: τολμώ
telum, -i
Ουσιαστικό
ουδ. βέλος
uolo 1
Ρήμα
πετώ
infero, intuli, illatum, inferre
Ρήμα
εισφέρω // infero me: ρίχνομαι (στον κίνδυνο
hinc
Επίρρημα
από εδώ, από εκεί
από τη μια πλευρά σε εκφρ. hinc ... illinc, hinc ... inde (αφενός ... αφετέρου)
από αυτό το γεγονός, επομένως, εξαιτίας
pater, -tris
Ουσιαστικό
αρσ.: πατέρας
patres, -um: πατρίκιοι // Συγκλητικοί
uir, uiri
Ουσιαστικό
αρσ.: άνδρας
inde
Επίρρημα
τοπ.: από εκεί // χρον.: έπειτα
deprĕcor, deprecatus sum, deprecari 1
Ρήμα
αποθ.: εκλιπαρώ, ικετεύω
pax, pacis
Ουσιαστικό
θηλ.: ειρήνη
concilio 1
Ρήμα
συνάπτω
dux, -cis
Ουσιαστικό
αρσ. αρχηγός
foedus, -ĕris
Ουσιαστικό
ουδ. συνθήκη
percutio, -cussi, -cussum, -ĕre 3
Ρήμα
πλήττω, χτυπώ // percutio foedus: κάνω συνθήκη
recipio, -cēpi, -ceptum, -ĕre 3
Ρήμα
αναλαμβάνω, δέχομαι