REGVLVS (VSVS LATINVS), Lhomond
Μορφοποιημένο κείμενο Μετάφραση

Regulus in ..... (Africa) primus ..... (Romanus, dux) traiecit.

Clypeam urbem et trecenta castella expugnauit; neque cum ..... (homo, plur.) tantum, sed etiam cum ..... (monstrum, plur.) dimicauit.
nam cum apud flumen Bagradam castra ..... (habeo), anguis mirae magnitudinis exercitum Romanum uexabat; multos milites ..... (ingens, os) corripuit.
neque is telorum ictu perforari poterat; confugiendum fuit ad machinas, et saxorum pondere oppressus iacuit.

sed cruore ..... (eius / suo) flumen et ..... ..... (uicinus, regio) infecit Romanosque castra mouere coegit.

Regulus ..... (creber, proelium, plur.) Carthageniensium opes ..... (contundo) eosque pacem ..... (peto) coegit: cum Regulus eam ..... (nolo) ..... (do), illi a Lacedae­moniis auxilium petierunt.

Lacedaemonii Xanthippum, ..... ..... ..... (uir, bellum, peritus, superl.) Carthaginiensibus miserunt, a quo Regulus ..... (uinco) ..... ..... (ultra, superl., pernicies): duo tantum milia hominum ex ..... ..... ..... (omnis, Romanus, exercitus) ..... (remaneo).
Regulus ipse captus et in ..... (carcer) ..... (conicio). deinde ..... (Roma) de ..... ..... (permuto, captiuos) missus est, dato iureiurando, ut, si non impetrasset, ..... (redeo) ipse ..... (Carthago).

qui cum Romam ..... (uenio), mandata ..... (expono) et primum recusauit sententiam ..... (dico), causatus ..... ............... (senator iam non sum), quoniam in hostium potestatem ..... (uenio).

iussus tamen sententiam ..... (aperio), negauit ..... ..... (utile est) captiuos Poenos ..... (reddo, pass.), quia adolescentes ..... (sum) et boni duces.

Regulus, deinde, cum retineretur ..... ..... (propinqui et amici), tamen ..... (Carthago) rediit.
neque uero tunc ignorabat ad crudelissimum hostem ..... (proficiscor) sed iusiurandum conseruandum putauit. reuersum Carthaginienses ..... ..... (omnis, cruciatus) necauerunt.

Ο Ρήγουλος ήταν ο πρώτος από τους Ρωμαίους στρατηγούς που εκστράτευσε στην Αφρική.
Εκπόρθησε την πόλη Κλυπία και τριάντα φρούρια· πολέμησε όχι μόνον με τους ανθρώπους αλλά και με τέρατα.
Όταν είχε στρατοπεδεύσει κοντά στον ποταμό Βαγράδη, λυμαινόταν τον στρατό των Ρωμαίων ένα φίδι θαυμαστού μεγέ θους· σκότωσε πολλούς στρατιώτες με το τεράστιο στόμα του.
Κι ούτε ήταν δυνατό να το διατρυπήσουν τα χτυπήματα από τα βέλη· έπρεπε να προσφύγουν σε μηχανές, κι έπεσε νεκρό καταπλακωμένο από το βάρος βράχων.
Με το αίμα του, όμως, μόλυνε τον ποταμό και τη γειτονική περιοχή κι ανάγκασε τους Ρωμαίους να μετακινήσουν το στρατόπεδό τους.
Ο Ρήγουλος συνέτριψε τις δυνάμεις των Καρχηδονίων με απανωτές μάχες και τους ανάγκασε να ζητήσουν ειρήνη: όταν ο Ρήγουλος αρνήθηκε να την παραχωρήσει, εκείνοι ζήτησαν βοήθεια από τους Λακεδαιμόνιους.

Οι Λακεδαιμόνιοι έστειλαν στους Καρχηδόνιους τον Ξάνθιππο, άντρα εμπειρότατο στον πόλεμο, από τον οποίο νικήθηκε ο Ρήγουλος με ολοκληρωτική καταστροφή:από όλο τον στρατό των Ρωμαίων απέμειναν μόνον δύο χιλιάδες άντρες.
Ο ίδιος ο Ρήγουλος συνελήφθη και ρίχτηκε στη φυλακή. Έπειτα στάλθηκε στη Ρώμη για να γίνει ανταλλαγή των αιχμαλώτων, αφού έδωσε όρκο, αν δεν τα καταφέρει, να επιστρέψει στην Καρχηδόνα από μόνος του.
Αυτός, όταν έφτασε στη Ρώμη, εξέθεσε όσα είχε να αναγγείλει και στην αρχή αρνήθηκε να πει τη γνώμη του, με τη δικαιολογία ότι δεν ήταν πια συγκλητικός μιας και είχε περιέλθει υπό την εξουσία των εχθρών.
Όταν όμως διατάχθηκε να αποκαλύψει τη γνώμη του είπε ότι δεν είναι ωφέλιμο να δώσουν πίσω τους αιχμάλωτους Καρχηδόνιους, επειδή ήταν νεαροί και καλοί διοικητές.
 Έπειτα ο Ρήγουλος, αν και τον συγκρατούσαν οι συγγενείς και οι φίλοι του, επέστρεψε στην Καρχηδόνα.
Και δεν αγνοούσε βέβαια τότε ότι πηγαίνει σε σκληρότατο εχθρό αλλά θεώρησε ότι πρέπει να τηρήσει τον όρκο του. Όταν επέστρεψε, οι Καρχηδόνιοι τον σκότωσαν με κάθε λογής βασανιστήριο.