Ιακώβ Δανιήλ

Δανιήλ Ιακώβ

Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας

Εργοβιογραφικό σημείωμα

ΣΠΟΥΔΕΣ

1974-1982            Διδακτορική διατριβή. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Φιλοσοφικό Τμήμα.

1965-1972           Πτυχίο Φιλολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Κλασικών Σπουδών.

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ

Η ενότητα του χρόνου στην αρχαία ελληνική τραγωδία. Συμβολή στη διερεύνηση της δραματικής τεχνικής 1982 (επόπτης: Ν. Χ. Χουρμουζιάδης).

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ

1973-1982            Βοηθός στην Γ´ Τακτική Έδρα Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

1983-1985            Λέκτορας Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Φιλολογίας, Τομέας Κλασικών Σπουδών.

1985-1989            Επίκουρος Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Φιλολογίας, Τομέας Κλασικών Σπουδών

1989-1992            Αναπληρωτής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Φιλολογίας, Τομέας Κλασικών Σπουδών.

1992-                   Καθηγητής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Φιλολογίας, Τομέας Κλασικών Σπουδών.

ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ

1. 1974-1976: DAAD, Πανεπιστήμιο του Tübingen

2. 1980: DAAD, Πανεπιστήμιο του Mainz

3. 1993: Πανεπιστήμιο του Princeton

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

1. Η ενότητα του χρόνου στην αρχαία ελληνική τραγωδία. Συμβολή στη διερεύνηση της δραματικής τεχνικής 1982 (επόπτης: Ν. Χ. Χουρμουζιάδης).

2. Πινδάρου Πυθιόνικοι (σχολιασμένη έκδοση, Βικελαία Βιβλιοθήκη Ηρακλείου 1994).

3. Η Ποιητική της Αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας (ΜΙΕΤ, Αθήνα 1998, βραβείο Ακαδημίας Αθηνών).

4. Η αρχαιογνωσία του Οδυσσέα Ελύτη και άλλες νεοελληνικές δοκιμές (Θεσσαλονίκη 2000, Ζήτρος)

5. Ζητήματα Λογοτεχνικής Θεωρίας στην Ποιητική του Αριστοτέλη (Στιγμή, Αθήνα 2004).

6. Εὐριπἰδης, Ἂλκηστη. Ἑρμηνευτική ἔκδοση. Ἀθήνα: ΜΙΕΤ 2012, σελ. 387 (α΄τόμ.), και σελ. 369 (β΄τόμ.) 

ΑΡΘΡΑ

1. “Ευριπίδη Ίων 255”, ΕΕΦΣΠΘ 14 (1975) 375-384.

2. “Zu Euripides Hippolytos I. fr. 443 N.”, Hermes 104 (1976) 379-382.

3. “Δύο αποσπάσματα του Αλεξάνδρου του Ευριπίδη και η χρήση του ρήματος ἥκω”, Ελληνικά 29 (1976) 340-343.

4. “Στο περιθώριο των ελληνικών κειμένων”, Ελληνικά 30 (1977-1978) 383-391.

5. “Πλάτωνος κωμικού απ. 173 Κ.”, Ελληνικά 30 (1977-1978) 392-394.

6. “Σχολαστικές σημειώσεις για την αρχαιογνωσία του Σεφέρη”, ΕΕΦΣΠΘ 17 (1978) 115-121.

7. “Λιποπάτωρ Ἑλένη: Ευριπίδη Ορέστης 1305”, Ελληνικά 32 (1980) 130-132.

8. “Ο ποιητής Ο. Ελύτης και τα αρχαία ελληνικά κείμενα. Καταγραφή πηγών”, ΕΕΦΣΠΘ 19 (1980) 43-85.

9. “Tycho von Wilamowitz και Goethe”, Ελληνικά 33 (1981) 163-166.

10. “Ελύτης και Hölderlin: Μια σημείωση”, Ελληνικά 33 (1981) 167-169.

11. “Eine Ilias-Handschrift der Berliner Papyrus-Sammlung”, APF 28 (1982) 27-30.

12. “Euripides’ Hippolytos Kalyptomenos fr. 443 N. A Reconsideration”, Wiener Studien 17 (1983) 23-26.

13. “Προκαταρκτικές προτάσεις για την έκδοση της Εξήγησης του Τζέτζη”, ΕΕΦΣΠΘ 22 (1984) 143-189.

14. “Στο περιθώριο των ελληνικών κειμένων, Β´”, Ελληνικά 35 (1984) 133-142.

15. “Συμπληρωματικά για την Εξήγηση του Τζέτζη”, Ελληνικά 35 (1984) 169-170.

16. “Προκαταρκτικές προτάσεις για την έκδοση της Εξήγησης του Τζέτζη, Β´”, ΕΕΦΣΠΘ 22 (1985) 27-77.

17. “Herakleides oder Herodian”, Hermes 113 (1985) 495-497.

18. “Η Άλκηστη του Ευριπίδη. Ερμηνευτική δοκιμή”, Ελληνικά 36 (1985) 221-267.

19. “Ελύτης και Hölderlin: Μια σημείωση”, Ο Χάρτης 21-23 (1986) 433-436.

20. “Η Ανδρομέδα του Γιώργου Σεφέρη”, Διαβάζω 142 (1986) 130-137.

21. “Στο περιθώριο των ελληνικών κειμένων, Γ´”, Ελληνικά 37 (1986) 133-141.

22. “Στο περιθώριο των ελληνικών κειμένων, Δ´”, Ελληνικά 38 (1987) 373-376.

23. “Ο Κάρολος Κουν και η αρχαία ελληνική τραγωδία. Ένας οδηγός με βάση τα κείμενά του”, Εντευκτήριο 3 (1988) 35-40.

24. “Zum Lille-Stesichoros”, ZPE 73 (1988) 13-14.

25. “Μικρά σχόλια για την παρουσία του Καβάφη στο έργο του Ν. Εγγονόπουλου”, Εντευκτήριο 5 (1988) 37-43.

26. “Ένας κοινός τόπος στον Ψευδο-Φωκυλίδη”, Ελληνικά 39 (1988) 405-412.

27. “Bibliographie sélective concernant Eschyle, Sophocle et Euripide (1500-1900)”, Métis 3 (1988) 363-407.

28. “Zu Euripides Alkestis 320-322”, Mnemosyne 43 (1990) 432-434.

29. “Πινδαρικά σημειώματα”, Επιστημονική Επετηρίς του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. 1 (1991).

30. “Οδυσσέα Ελύτη: Τα ελεγεία της Οξώπετρας. Δοκιμαστική Ανάγνωση δύο ποιημάτων”, Εντευκτήριο (1992).

31. “Die Stellung des Margites in der Entwicklung der Komödie”, Hellenica 43 (1993) 275-279.

32. “A Byzantine annotation on Aristotle’s Rhetoric”, Hellenica 44 (1994) 177-179.

33. “Apseudeis oïstoi”, Hellenica 46.1 (1996) 141-142.

34. “Aristoteles über die Einheit der Zeit in der Tragödie: zu Poetik 1449b 9-16”, Beiträge zur antiken Philosophie: Festschrift für Wolfgang Kullmann / hrsg. von Hans-Christian Günther und Antonios Rengakos; mit einer Einl. von Ernst Vogt, Stuttgart: Steiner, 1997, 245-253.

35. “Nature vs. culture in Pindar’s Ninth Pythian”, Métis 9-10 (1994-1995) 425-431.

36. “Euripides, Alkestis 213-217 und 226-230”, WS 111 (1998) 89-92.

37. “Der Redenstreit in Euripides; Alkestis und der Charakter des Stückes”, Hermes 127.3 (1999) 274-285.

36. “Wer spricht die Verse 585 und 594-5 der Euripideischen «Bakchen»?”, Philologus 145.2 (2001) 348-351.

38. “Fictionality and effectiveness: two essential characteristics of literature in Aristotle’s «Poetics»”, Hellenica 52.1 (2002) 27-35.

39. “Poised between the universal and the particular: the status of literature according to Aristotle’s «Poetics»”, Hellenica 54.1 (2004) 39-48.

40. “Gebet, Gebärden und Handlung des Gebetes”, ThesCRA III (2005) 105-141 (μαζίμετον E. Voutiras).

41. “Αρχαιογνωστικά σημειώματα”, Ελληνικά 58 (2008).

42. “Προς μια δραματική γραμματική των Βακχών του Ευριπίδη”, στο: Στ. Τσιτσιρίδης, Παραχορήγημα. Μελέτες αφιερωμένες στον καθηγητή Γ. Μ. Σηφάκη, Ηράκλειο (υπό εκτύπωση).

43. “Die Spiegel der Alkestis”, Antiphelisis. Studies in Honor of Prof. J.-Th. Papademetriou, Στουτγάρδη, 2009.

44. “Milk in the Gold Tablets from Pelinna”, Trends in Classics 2 (2010) 64-76

45. “Fragmenting the Self: Society and Pyschology in Euripides’ Electra and Ion”, στο: Crisis on Stage:Tragedy and Comedy in Late Fifth-Century Athens. Edited by Andreas Markantonatos and Bernhard Zimmermann. Berlin: De Gruyter, 2011, 121-137.

46. “Two Notes on Euripides’ Hecuba”, QUCC 101, 2012, 91-96

47. “Αρχαιογνωστικά Σημειώματα Β’”  Ελληνικά 61(2012) 287-293

48. “Πόλεμος, ειρήνη και αθλητισμός στους επινίκους του Πινδάρου”, Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου Ολυμπίας (υπό δημοσίευση).

49. “Prolepses and Analepses in Euripides’ Alcestis”, Ελληνικά (υπό δημοσίευση)

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ-ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ

1. E. R. Dodds, Οι Έλληνες και το παράλογο, μετ. Γ. Ν. Γιατρομανωλάκης, Αθήνα 1978: Φιλολογική Καθημερινή 9 και 16.11.1978.

2. K. H Lee, Euripides Troades, Λονδίνο 1976: Ελληνικά 30 (1977-1978) 448-456.

3. K. Synodinou, On the Concept of Slavery in Euripides, Ιωάννινα 1977: Ελληνικά 31 (1979) 509-514.

4. Gnomosyne (τιμητικός τόμος για τον καθηγητή WalterMarg), Μόναχο 1981: Ελληνικά 33 (1981) 421-429.

5. C. A. Trypanis, Greek Poetry from Homer to Seferis, Λονδίνο 1981: Ελληνικά 34 (1982-1983) 234-240.

6. Bernd Seidensticker, Palintonos Harmonia. Studien zu kömischen Elementedn der griechischen Tragödie, Γοτίγγη 1982: Ελληνικά 34 (1982-1983) 537-537.

7. Ν. Χ. Χουρμουζιάδης, Όροι και μετασχηματισμοί στην αρχαία ελληνική τραγωδία, Αθήνα 1984: Δρώμενα 3-4 (1984) 144-147.

8. W. C. Scott, Musical Design in Aeschylean Theater, Λονδίνο 1984: Ελληνικά 34 (1984) 402-406.

9. Μ. Α. Γκομπάρα, Ο κωμικός ποιητής Φιλήμων, διδακτορική διατριβή, Ιωάννινα 1986: Ελληνικά 37 (1986) 189-195.

10. G. Markwald, Die homerischen Epigramme. Sprachliche und inhaltliche Untersuchungen, Königstein 1986: Ελληνικά 37 (1986) 352-355.

11. A. Lesky, Η τραγική ποίηση των αρχαίων Ελλήνων, Α´, μετ. Ν. Χ. Χουρμουζιάδης, Αθήνα 1987: Εμείς (Ο κόσμος της Εθνικής Τραπέζης) 13 (1987) 46-47.

12. “Κατακλυσμός και προσπάθεια”, Το Βήμα 20.9.87.

13. M. Conche, Héreclite “Fragments”, Παρίσι 1986: Ελληνικά 38 (1987) 168-173.

14. “Περηφάνεια και μοναξιά”, Το Βήμα 10.7.88.

15. “Η δραματική ποίηση στη Μέση Εκπαίδευση”, Φιλόλογος 52 (1988) 111-118.

16. K. Lee, Euripides Hercules, Λιψία 1988 (Teubner): Ελληνικά 39 (1988) 175-181.

17. G. Bonelli, Il mondo poetico di Pindaro, Τορίνο 1987: Ελληνικά 39 (1988) 438-441.

18. R. Kassel, Die Abgrenzung des Hellenismus in der griechischen Literaturgeschichte, Βερολίνο-Νέα Υόρκη 1987: Ελληνικά 39 (1988) 441-443.

19. D. J. Mastronarde, Euripides Phoenissae, Λιψία 1988 (Teubner): Ελληνικά 40 (1989) 431-436.

20. J. Werner, Franz Dornseiff in memoriam, Άμστερνταμ 1986: Ελληνικά 49 (1989) 436-439.

21. H. Kuch (εκδ.), Der antike Roman, Βερολίνο 1989, DLZ 111 (1990) 720-722.

22. S. Ohlander, Dramatic Suspense in Euripides’ and Seneca’s Medea, Νέα Υόρκη 1989, Πλάτων 83-84 (1990) 181-183.

23.  Kjeld Matthiessen, Euripides, Hekabe. Edition und Kommentar. Βερολίνο/Νέα Yόρκη: Walter de Gruyter 2010. σελ. 458.  Ελληνικά 61 (2011) 309-319.

24. Μανόλης Τριανταφυλλίδης. Ο δάσκαλος, ο επιστήμονας, ο αγωνιστής [Γιώργος Γ. Αλισανδράτος, Μανόλης Α.Τριανταφυλλίδης], "The Athens Review of Books", τχ. 26, Φεβρουάριος 2012

25. Ένα αξεπέραστο έργο για το αρχαίο θέατρο [Sir Arthur Pickard, Οι δραματικές εορτές της Αθήνας], "The Athens Review of Books", τχ. 27, Μάρτιος 2012

26. Ο Θουκυδίδης ξαναμεταφράζεται [Θουκυδίδης, Θουκυδίδη Ιστορία], "The Athens Review of Books", τχ. 28, Απρίλιος 2012  

27. Οι διαλογισμοί του Κάφκα [Φραντς Κάφκα, Αφορισμοί], "The Athens Review of Books", τχ. 30, Ιούνιος 2012

28. Πανδέκτης ομηρικών μελετών, "The Athens Review of Books", τχ. 33, Οκτώβριος 2012

29. Ιστορίες Ανατολής στην αρχαία Ελλάδα [Ιωάννης Μ. Κωνσταντάκος, Θρύλοι και παραμύθια για τη χώρα του χρυσού], "Η Καθημερινή", 28.6.2011

30. Αρχαία ελληνική λογοτεχνική κριτική [Δημητρίου, Περί ερμηνείας], "Η Καθημερινή", 22.3.2011

31. Ένας Ανατολίτης στην αρχαία Ελλάδα [Ιωάννης Μ. Κωνσταντάκος, Ακίχαρος], "Ελευθεροτυπία"/ "Βιβλιοθήκη", τχ. 529, 21.11.2008

ΕΚΛΑΪΚΕΥΤΙΚΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

1. “Αράχνη και Αρκεοφών”, Ελληνική Μυθολογία (Ι. Θ. Κακριδής).

2. “Η πολιτική διάσταση των Ευμενίδων του Αισχύλου”, Αντί 299 (1985) 47-49.

3. “Η Ποιητική του Αριστοτέλη. Συνοπτικό διάγραμμα βιβλιογραφίας”, Διαβάζω 135 (1986) 48-51.

4. “Ο Ιωάννης Συκουτρής και η αρχαία επιστολογραφία”, Ιωάννης Συκουτρής. Πενήντα χρόνια από τον θάνατό του, Αθήνα 1988, 36-48.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΟ

1. Bruno Snell, Η ανακάλυψη του πνεύματος, Αθήνα 1981, (1984², 1990³).

2. Στ. Κυριακίδης, Η νεοελληνική μπαλάντα. Το δημοτικό τραγούδι (επιμ. Άλκης Κυριακίδου-Νέστορος. Η μετάφραση έγινε από τα γερμανικά), Αθήνα 1978, 362-365 (σημειώσεις).

3. Dietram Müller, Ο Ηρόδοτος εισηγητής του εμπειρισμού; Φιλόλογος 31 (1983) 29-50.

4. J. A. Davison, Το Ομηρικό ζήτημα, Όμηρος (ελλ. μετ. του συλλογικού τόμου A Companion to Homer), Αθήνα 1984, σσ. 283-284.

5. Σ. Γ. Καψωμένος, Η ελληνική γλώσσα από την Κοινή ώς τις μέρες μας (η μετάφραση έγινε από τα Γερμνανικά), Θεσσαλονίκη 1985, σσ. 3-91.

6. R. Kannicht, Η παλαιά διαμάχη ανάμεσα στην ποίηση και τη φιλοσοφία, Παλίμψηστον 2 (1986) 79-121.

7. G. Jäger, Εισαγωγή στην κλασική φιλολογία, Αθήνα 1987, σσ. xvi + 293.

8. Ι. Συκουτρής, Αρχαία επιστολογραφία, Αθήνα 1988, σ. 89.

9. R. Kannicht, Η παλαιά διαμάχη ποίησης και φιλοσοφίας, Αθήνα 1988, σ. 79.

10. D. W. Lucas, Μίμησις, Παλίμψηστον 6-7 (1988) 57-72.

11. D. W. Lucas, Απλή και πεπλεγμένη τραγωδία, Παλίμψηστον 8 (1989) 45-52.

12. M. Fuhrmann, Η έννοια του κλασικού στην αρχαιότητα, Παλίμψηστον 9-10 (1990) 51-68.

13. C. H. Gordon, Όμηρος και Βίβλος, Αθήνα 1990.

ΕΠΟΠΤΕΙΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΩΝ

1. E. G. Turner, Ελληνικοί Πάπυροι, μετ. Γ. Μ. Παράσογλου, Αθήνα 1981.

2. H.-D. Blume, Εισαγωγή στο αρχαίο θέατρο, μετ. Μ. Ιατρού, Αθήνα 1986.

3. A. Lesky, Η τραγική ποίηση των αρχαίων Ελλήνων, μετ. Ν. Χ. Χουρμουζιάδης, Α´, Αθήνα 1987, Β´, Αθήνα 1989.

4. W. Kullmann, Η πολιτική σκέψη του Αριστοτέλη, μετ. Α. Ρεγκάκος, Αθήνα, 1996.

5. Γερουλάνος, Τραύμα. Πρόκληση και φροντίδα του τραύματος στην Αρχαία Ελλάδα, μετ. Α. Μαυρουδής-Α. Δεληκάρη, Αθήνα, 1998.

6. Επιστροφή στην Οδύσσεια. Δέκα γερμανόγλωσσα μελετήματα (με τους Ι. Καζάζη και Α. Ρεγκάκο), Θεσσαλονίκη, 1999.

7. G. Nesselrath, Εισαγωγή στην Αρχαιογνωσία (με τον Α. Ρεγκάκο), Αθήνα 2001.

8. Ι. Συκουτρής, Μελέτες και άρθρα, Α´ τόμος (με τον Α. Ρεγκάκο), Β´, Αθήνα, 2001.

9. R. Buxton, Όψεις του φαντασιακού στην Αρχαία Ελλάδα. Η μυθολογία και τα συμφραζόμενά της, μετ. Τ. Τυφλόπουλος, Θεσσαλονίκη, 2002.

10. U. Von Wilamowitz, Η Αττική Τραγωδία. Γένεση και διαμόρφωση ενός είδους, μτφρ. Η. Τσιριγκάκης, επιμ. Δ. Ιακώβ, Θεσσαλονίκη 2003.

11. G.S. Kirk, Υπόμνημα στην Ιλιάδα, τόμος Α´, μετ. Η. Τσιριγκάκης (με τον Α. Ρεγκάκο), Θεσσαλονίκη, 2003.

12. 16. R. Buxton, Οι ελληνικοί μύθοι: Ένας ολοκληρωμένος οδηγός, μετ. Τ. Τυφλόπουλος, Αθήνα 2005.

13. A. Rorty, 6 + 1 δοκίμια για την Ποιητική του Αριστοτέλη, μετ. Κ. Χατζοπούλου Θεσσαλονίκη, 2006.

14. R. Bichler-R. Rollinger, Ηρόδοτος. Εισαγωγή στο έργο του, μετ. Μ. Καίσαρ, Αθήνα 2006.

15. M. Furhmann, Αρχαία Λογοτεχνική Θεωρία, μετ. Μ. Καίσαρ, Αθήνα 2006.

16. F. Montanari, Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας (με τον Α. Ρεγκάκο), Θεσσαλονίκη, 2008.

17. J. Gregory (επιμ.), Όψεις και θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας, μετ. Μ. Καίσαρ, Ο. Μπεζαντάκου, και Φ. Φιλίππου, Αθήνα 2010.

ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ

1. Einführende Gedanke zum poetischen Werk des G. Seferis und O. Elytis, Mainz 3.7.80.

2. Ο ποιητής Ο. Ελύτης και η αρχαία ελληνική λογοτεχνική παράδοση, Ρόδος 19.10.84.

3. Ο χρόνος στην αρχαία ελληνική τραγωδία, Χανιά και Ηράκλειο Κρήτης, 31.1. και 1.2.85.

4. Didaktik des altsprachlichen Unterrichts: Probleme und Aussichten in Griechenland, Tübingen 1.7.86.

5. Ο Ιωάννης Συκουτρής και η αρχαία επιστολογραφία, Αθήνα 2.3.88.

6. Ο παιδευτικός ρόλος της τραγωδίας στην αρχαιότητα και σήμερα (στρογγυλό τραπέζι), Αθήνα 19.5.88.

7. Ο ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος, Ηράκλειο Κρήτης 15.7.88.

8. Το αρχαίο δράμα και ερμηνεία του: Η Άλκηστη του Ευριπίδη, Θεσσαλονίκη 5.12.89.

10. Πρόσωπα του Νέου Ελληνισμού: Ιωάννης Συκουτρής, Αθήνα 13.12.90.

11. Η ποιητική του Πινδάρου, Αθήνα 16.4.91.

ΤΟΜΕΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ

Αρχαία Ελληνική Τραγωδία

Πίνδαρος

Ποιητική του Αριστοτέλη