13th Trends in Classics - Περίληψη Συνεδρίου


Conference: Intended Ambiguity

 

Time Period:  23.05. – 26.05.2019

Place: Thessaloniki, Byzantine Museum

Conception/Organization: Therese Fuhrer, Stavros Frangoulides, Antonios Rengakos, Martin Vöhler

Η έννοια της αμφισημίας, δηλαδή της ταυτόχρονης συνδήλωσης δυο ή περισσοτέρων σημασιών αποτελεί καίριο χαρακτηριστικό της σύγχρονης τέχνης και λογοτεχνίας. Διαπιστώνεται σε «ανοιχτά έργα» (Eco) και δημιουργείται μέσω «τεχνικών αποσυντονισμού της ευταξίας» (Wellershoff) και στρατηγικών αναγνωστικής αβεβαιότητας. Μολονότι η έννοια της αμφισημίας θεωρείται χαρακτηριστικό «δείγμα του μοντερνισμού» (Bode), διαπιστώνεται σκεπτικισμός στον σχετικό κριτικό λόγο για την λειτουργία της στα χρόνια που προηγούνται του μοντερνισμού. Σε παλαιότερες μελέτες κυριαρχεί η αντίληψη πως η απουσία αμφισημίας στην περίοδο πριν από τον μοντερνισμό οφείλεται στο γεγονός ότι οι κανόνες της «αρχαίας ρητορικής» την αντιμετώπιζαν ως σφάλμα προς αποφυγήν (vitium), και ως παραβίαση του προστάγματος της σαφήνειας (perspicuitas).

Σκοπός του Συνεδρίου είναι να επανεξετάσει την υποτιθέμενη «έλλειψη αμφισημίας» κατά την πριν από τον μοντερνισμό περίοδο. Στην αρχαιότητα δεν εντοπίζονται άραγε σαφή παραδείγματα σκόπιμης αμφισημίας; Οι χρησμοί και τα αινίγματα, η Παλινωδία του Στησίχορου και του Σωκράτη (Φαίδρος), οι δισσοί λόγοι της ρητορικής και η αμφισημία της τραγωδίας αποτελούν στο σύνολό τους εξαιρέσεις ή μήπως, αντίθετα, καταδεικνύουν το ενδιαφέρον της αρχαιότητας για τη χρήση της αμφισημίας με λογοτεχνικές και εικαστικές στοχεύσεις; Με τη συμμετοχή κριτικών από διάφορα γνωστικά πεδία της φιλολογικής επιστήμης , οι ανακοινώσεις του Συνεδρίου θα συνδυάζουν τη συνδρομή θεωρητικών εννοιών στοχευμένης αμφισημίας (στη ρητορική, τη φιλοσοφία και την αισθητική) με υποδειγματικές αναλύσεις από το πεδίο της προ-μοντέρνας τέχνης και λογοτεχνίας.