ὅστις ἀνάλωσιν τηρεῖ κατὰ χρήματα †Î¸Î·Ïá¿¶Î½,
κυδίστην ἀρετὴν τοῖς συνιεῖσιν ἔχει.
εἰ μὲν γὰρ κατιδεῖν βιότου τέλος ἦν, ὁπόσον τι
ἤμελλ’ ἐκτελέσας εἰς Ἀΐδαο περᾶν,
εἰκὸς ἂν ἦν, ὃς μὲν πλείω χρόνον αἶσαν ἔμιμνεν,
φείδεσθαι μᾶλλον τοῦτον, ἵν’ εἶχε βίον∙
νῦν δ’ οὐκ ἔστιν, ὃ δὴ καὶ ἐμοὶ μέγα πένθος ὄρωρεν
καὶ δάκνομαι ψυχήν, καὶ δίχα θυμὸν ἔχω.
ἐν τριόδωι δ’ ἕστηκα∙ δύ’ εἰσὶ τὸ πρόσθεν ὁδοί μοι∙  
φροντίζω τούτων ἥντιν’ ἴω προτέρην∙ 
á¼¢ μηδὲν δαπανῶν τρύχω βίον ἐν κακότητι, 
ἦ ζώω τερπνῶς ἔργα τελῶν ὀλίγα.
εἶδον μὲν γὰρ ἔγωγ’ ὃς ἐφείδετο, κοὔποτε γαστρὶ
σῖτον ἐλευθέριον πλούσιος ὢν ἐδίδου∙
ἀλλὰ πρὶν ἐκτελέσαι κατέβη δόμον Ἄϊδος εἴσω,
χρήματα δ’ ἀνθρώπων οὑπιτυχὼν ἔλαβεν∙
ὥστ’ ἐς ἄκαιρα πονεῖν καὶ μὴ δόμεν ὧι κ’ ἐθέληι τις.
εἶδον δ’ ἄλλον ὃς ἧι γαστρὶ χαριζόμενος
χρήματα μὲν διέτριψεν, ἔφη δ’ «á½‘πάγω φρένα τέρψας»âˆ™
πτωχεύει δὲ φίλους πάντας, ὅπου τιν’ ἴδηι.
οὕτω Δημόκλεις κατὰ χρήματ’ ἄριστον ἁπάντων
τὴν δαπάνην θέσθαι καὶ μελέτην ἐχέμεν∙
οὔτε γὰρ ἂν προκαμὼν ἄλλωι καμάτου μεταδοίης,
οὔτ’ ἂν πτωχεύων δουλοσύνην τελέοις.
οὐδ’ εἰ γῆρας ἵκοιο Ï„á½° χρήματα πάντ’ ἀποδραίη∙
ἐν δὲ τοιῶιδε γένει χρήματ’ ἄριστον ἔχειν.
ἢν μὲν γὰρ πλουτῆις, πολλοὶ φίλοι, ἢν δὲ πένηαι,
παῦροι, κοὐκέθ’ ὁμῶς αὐτὸς ἀνὴρ ἀγαθός.

Όποιος φροντίζει και ξοδεύει ανάλογα με την περιουσία του, αυτός γνωρίζει την πιο μεγάλη τιμή από όσους καταλαβαίνουν. Γιατί, αν μπορούσαμε να διακρίνουμε το τέλος του βίου μας, πόσο χρόνο έμελλε να διανύσουμε προτού διαβούμε στον Άδη, θα ήταν φυσικό αυτός που θα περίμενε μια μοίρα μεγαλύτερη, να είναι πιο φειδωλός, για να έχει αγαθά· αυτό, όμως, δεν είναι δυνατό, και γι’ αυτό μεγάλη θλίψη ορθώνεται μέσα μου και μου τρώει την ψυχή, και βρίσκομαι σε δίλημμα. Σε τρίστρατο στέκομαι· εμπρός μου δυο δρόμοι υπάρχουνε· αναλογίζομαι ποιον από τους δύο να προτιμήσω· καμιά δαπάνη να μην κάνω και τη ζωή μου να σπαταλήσω μες στην αθλιότητα, ή να ζήσω ευχάριστα λίγα πράγματα κάνοντας. Γιατί είδα αυτόν που ήταν φειδωλός και, αν και πλούσιος, έτρωγε πάντοτε σαν δούλος· και προτού ολοκληρώσει τον σκοπό του κατέβηκε στα δώματα του Άδη, και την περιουσία του την έλαβε ο πρώτος τυχών· μάταια κόπιασε, λοιπόν, και δεν χάρηκε αυτό που ήθελε. Και είδα και άλλον που, ικανοποιώντας την κοιλιά του, κατασπατάλησε την περιουσία του και είπε «Î±Ï‚ πεθάνω τώρα, αφού πέρασα καλά»· και από όλους τους φίλους του, όπου τυχόν πετύχει κάποιον, ζητιανεύει. Γι’ αυτό, Δημοκλή, το καλύτερο όλων είναι να ξοδεύεις ανάλογα με την περιουσία σου και να είσαι προσεχτικός· γιατί έτσι ούτε θα κουραστείς για να προσφέρεις τους καρπούς του κόπου σου σε κάποιον άλλο, ούτε θα γίνεις δούλος, ζητιανεύοντας. Και ούτε, αν έρθουν τα γηρατειά, θα εξαφανιστεί όλη η περιουσία σου· και στη δική μας εποχή είναι καλύτερο να έχεις περιουσία. Γιατί αν είσαι πλούσιος, πολλοί γίνονται φίλοι σου, αν όμως είσαι φτωχός, λίγοι, και δεν θεωρείσαι πια ευγενής με τον ίδιο τρόπο.